آشنایی با انواع لوله فولادی و کاربرد آنها

لوله فولادی دارای مقطعی بزرگ و تو خالی است که به صورت دایره ای می باشد. کاربرد اصلی آنها این است که مایعات و گاز ها را انتقال دهند ولی در ساخت و ساز نیز معمولا به کار گرفته می شوند. وجود شیوه های گوناگون تولید لوله های فولاد موجب به وجود آمدن تنوع در آنها شده که هر کدام مزایا و معایب خود را دارد و همین طور از کاربرد منحصر به فردی برخوردار است. در این مطلب قصد داریم شما را با انواع لوله های فولادی، استاندارد های تولید آن و مزایا و کاربرد های آنها، آشنا کنیم.

لوله فولادی چیست ؟

لوله های فولادی مقاطعی استوانه ای می باشند که می توانند هم به صورت درزدار و هم بدون درز تولید شوند و کاربرد زیادی در صنعت های لوله کشی (پایپینگ) برای منتقل کردن آب، نفت، گاز و دیگر سیالات دارند. این لوله های فولادی اغلب در طول های 6 و 12 متری تولید می شوند و در همین اندازه ها به کار گرفته می شوند.

اغلب لوله های 6 متری فولادی در مصارف لوله کشی صنعتی و لوله های 12 متری فولادی در خطوط انتقال مورد استفاده قرار می گیرند. خود لوله فولادی دارای انواع گوناگونی می باشد که در ادامه شما را با آنها بیشتر آشنا خواهیم کرد.

   
انواع لوله فولادی

تقسیم بندی لوله های فولادی بر اساس یکسری معیار مختلف می باشد که دو مورد از مرسوم ترین آنها، بر اساس درز جوش داشتن و یا نداشتن لوله فولادی می باشد و یا طبق جنس لوله ها است. 

لوله های فولادی درز دار یا درز جوش

این دسته از لوله های فولادی به شکل ورق های استوانه ای می باشند که در انتها لبه های آنها را جوش می دهند. به این نوع لوله ها، لوله های فولادی درز دار یا لوله فولادی درز جوش می گویند. توجه داشته باشید که این مرحله از جوشکاری این امکان را دارد که به دو شکل انجام می شود که به شرح زیر است:


 لوله فولادی درز دار طولی: این لوله ها شامل درز جوشی هم راستا با طول لوله فولادی می باشند. 


لوله های فولادی اسپیرال: لوله های فولادی اسپیرال شامل درز جوش به شکل مارپیچ است که در حقیقت این جوشکاری مارپیچ یک عملکرد ثانویه برای متصل کردن لوله های فولادی با طول کوتاه تر به یکدیگر و ایجاد یک لوله بزرگ است.

    
لوله های فولادی بدون درز یا مانیسمان

یکی دیگر از انواع لوله های فولادی، لوله فولادی بدون درز یا مانیسمان می باشد. فرآیند مربوط به تولید این لوله ها، به شکل بدون درز می باشد. به این نوع از لوله ها، لوله فولادی مانیسمان نیز می گویند که بر شیوه ی تولید آنها دخالت دارد. لوله های فولادی بدون درز نیز بر اساس تولید دارای انواع مختلفی می باشند که عبارتند از:


لوله فولادی بدون درز یا آسیاب و سنبه
لوله های فولادی مانیسمان 
لوله های فولادی اکسترود شده
لوله فولادی حاصل از ریخته گری گریز از مرکز
  

لوله استیل

یکی دیگر از انواع لوله های فولادی، لوله های استیل می باشد که از جنس فولاد ضد زنگ است. لوله  های استیل نیز بر اساس متنوع بودن تولید به شکل زیر دسته بندی می شوند:


لوله های استیل فریتی
لوله های آستنیتی
لوله های مارتنزیتی
لوله استیل داپلکس یا دو فازی
لوله های رسوب سخت شده
 

فرآیند تولید انواع لوله های فولادی

همانطور که گفته شد به شکل کلی همه ی لوله ها به دو صورت درز دار و بدون درز تولید می شوند که هر کدام از آنها، ابتدا توسط مواد اولیه به صورت بلوم و بیلت در می آیند تا بعد از آن به وسیله نورد به شکل ورق دربیایند. سپس این ورق ها به دو شکل درز دار یا بدون درز لوله ها به وجود می آورند و در انتها نیز لوله ها در سایز های استاندارد برش داده می شوند.

 
استاندارد انواع لوله فولادی

 لوله های فولادی بر اساس استاندارد های گوناگونی تولید می شوند. دو مورد از مهم ترین استاندارد های تولید این لوله ها عبارتند از:

1. استاندارد ASTM
2. استاندارد ANSI / API 5L


استاندارد های ASTM به این صورت است که انواع لوله و اتصالات فولادی را به منظور سرویس دهی در دماهای بالا، مصارف های معمولی و کاربرد های ویژه مثل موارد محافظتی مهم در مقابل آتش، پوشش می دهد. 

در استاندارد های ANSI  دو سطح وجود دارد یکی  PSL1 و دیگری PSL2 ؛ که برای لوله فولادی بدون درز و لوله های فولادی جوش داده شده در حمل و نقل نفت و گاز طبیعی می باشد. مدل PSL1 تنها کمترین الزامات و خواص را مشخص می کند اما استاندارد PSL2 هم کمترین و هم بیشترین الزامات و خواص را تعیین می کند. توجه داشته باشید که ماکزیمم خواص در محیط های ترش و اسیدی بسیار حائز اهمیت است.