از مواردی که از قدیم تا به امروزجزو پر کاربرد ترین مصالح و لوازم در صنایع و ساخت و ساز است، لوله ها می باشند و مدل های مختلفی از آن در طول تاریخ تولید شده و مورد استفاده قرار گرفته. قدیمی ترین لوله موجود در تاریخ، مربوط میشه به لوله های مصری ها  و سومری ها که به وسیله ی چوب و ساقه های گیاهان به منظور انتقال آب استفاده می کردند. 

در عصر امروز با پیشرفت روز افزون صنعت، تولید لوله های ساختمانی و صنعتی به طرز چشم گیری افزایش پیدا کرده است. هر کدام از لوله های تولیدی ویژگی های مختلفی دارند و در صنعایع مختلف کاربرد دارند و حتی روش های به کار رفته در ساخت آنها نیز متفاوت است. 

مهندسان  در زمینه ی صنایع و تاسیسات، لوله ها را با در نظر گرفتن شکل، متریال، اندازه و کاربرد به دسته بندی های گوناگونی تقسیم می کنند و هر یک از مدل های لوله برای شرایط و مکان خاصی مورد استفاده قرار میگیرد. اولین قدم برای بالا بردن راندمان کار و همین طور صرفه جویی در هزینه ها، شناخت درست و انتخاب دقیق مدل لوله برای پروژه و مکان مورد نظر که به سیستم لوله کشی نیاز دارد، می باشد. در ادامه شما را با لوله ها بیشتر آشنا خواهیم کرد. 

انواع لوله ها

لوله ها دارای انواع گوناگونی هستند و در دسته بندی های متفاوتی از گونه های مختلف مثل سایز، اندازه، جنس، کاربرد و حتی فرآیند تولید برای آنها مشخص شده است. اما به شکل کلی لوله ها را طبق جنس و متریال به دو دسته کلی لوله های فلزی و لوله های غیر فلزی تقسیم می شوند. 

لوله ها استونه های تو خالی می باشند که اغلب دارای سطحی دایره ای شکل دارند و به منظور انتقال سیالات از آنها استفاده می شود. استاندارد های بین المللی و ملی گوناگونی به منظور تولید لوله ها وجود دارد و آنها را اغلب با رعایت کردن یک یا چندین مورد آن، تولید می کنند. به همین خاطر است که با توجه به لوله ی انتخابی شما که از چه استاندارد ها و مواردی برخوردار است، قیمت لوله و کیفیت آن نیز فرق می کند.
 
سطح مقطع لوله ها لزوما دایره ای شکل و گرد نمی باشد و به شکل مربع و یا مثلث نیز وجود دارد، اما بخاطر اینکه حرکت مواد در لوله های به شکل استوانه و گرد بسیار آسان تر است، لوله های به شکل دایره رایج تر است و بیشترین کاربرد را در صنایع مختلف دارد. چنانچه قصد داشته باشیم دقیق تر به این موارد نگاهی بیاندازیم، اغلب در صنایع به منظور نام گذاری لوله های دایره ای شکل از لغت pipe استفاده می کنند و برای سایر اشکال لوله از لغت tube استفاده می کنند. رایج ترین کلمه در جهان برای لوله ها همان لغت pipe می باشد. بهتر است مطلب تفاوت های لوله و تیوب را نیز بخوانید تا اطلاعات بهتری داشته باشید.

لوله ها در صنایع مختلف، کوچیک و بزرگ و همین طور در ساختمان ها و منازل، کاربرد دارند. در سیستم های لوله کشی صنعتی که در کارخانه ها و صنایع گوناگون و نیروگاه ها انجام می شود، لوله نقش اساسی دارد. به سیستم های لوله کشی صنعتی، پایپینگ می گویند. 

لوله‏‌ها برای انتقال مایع، گاز، پودر و دانه‏‌های ریز استفاده می‏‌شوند و از جنس‌‏های مختلفی مانند فولادی، سیمانی، فایبرگلاس می‌‏باشند و فاکتورهایی از قبیل اندازه، ضخامت، طول، جنس، استاندارد ساخت، روش تولید، آرایش انتهای لوله و پوشش لوله در انتخاب لوله حائز اهمیت است. انتخاب جنس لوله در یک سیستم پایپینگ یکی از وظایف اصلی piping material engineer می‌‏باشد که می‌‏بایست مطابق با شرایط سرویس و کد مربوطه انجام شود و همچنین از مهم‌‏ترین مهارت‌‏هایی است که باید توسط یک مهندس پایپینگ و بازرس پایپینگ کسب گردد.

لوله‌‏ها از نظر ساخت عبارتند از:

لوله بدون درز (seamless pipe): از شمش‌‏هایی با مقطع دایره‌‏ای و توپُر و با استفاده از نیروی حرارت و کشش توسط غلتک ساخته می‏‌شوند. لوله‌‏های بدون درز معمولا تا قطر 16 اینچ ساخته می‏‌شوند.



درزدار (welded pipe): از جنس ورق‏‌های فولادی و جوشکاری هستند و به دو روش جوشکاریِ زیرپودری (SAW) و مقاومت الکتریکی (ERW) ساخته می‏‌شوند.

انواع لوله‏‌های درزدار عبارتند از:

درز مستقیم (straight seam pipe) 

درز مارپیچی (spiral seam pipe)